چکیده
هدف: پژوهش حاضر باهدف شناسایی راهکارهای مؤثر برای کاهش نگرانیهای اخلاقی و ارائه چارچوب بومی و اخلاقمحور برای بهرهگیری مسئولانه از هوش مصنوعی در حسابداری صورتگرفته است.
روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. نمونه آماری استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی حسابداری است که به روش هدفمند و از نوع نظری انتخاب شدهاند. جمعآوری دادهها تا زمان دستیابی به اشباع نظری ادامه یافته است. در پژوهش حاضر پس از 17 مصاحبه نیمهساختاریافته اشباع نظری محرز گردید.
یافتهها: بر اساس تحلیل مصاحبهها، شش مضمون اصلی برای کاهش نگرانیهای اخلاقی هوش مصنوعی استخراج شد: سیاستگذاری و نظارت کلان، آموزش فراگیر و پایدار، توسعه مهارتهای انسانی مکمل، تقویت زیرساخت دانش و منابع علمی، طراحی سیستمهای انسانمحور، و پیادهسازی تدریجی و تطبیقی.
نتیجهگیری: با گسترش استفاده از هوش مصنوعی در حرفه حسابداری، نگرانیهای اخلاقی متعددی پیرامون استفاده از این فناوری مطرح شده است. این نگرانیها میتوانند مانع از پذیرش کامل و مؤثر این فناوری شوند. برای پیشگیری از این چالشها و اطمینان از استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی در حسابداری، اتخاذ تدابیر مناسب و تدوین راهکارهای عملی ضروری است. راهکارهای اخلاقمحور از جمله سیاستگذاری کلان، آموزش، مهارتافزایی انسانی، زیرساخت دانش، طراحی انسانمحور و اجرای تدریجی، میتواند مسیر مناسبی را برای کنترل این نگرانیها فراهم سازد.
دانشافزایی: این پژوهش با ارائه چارچوبی بومی و مبتنی بر تجارب خبرگان، به ادبیات پژوهش در حوزه اخلاق فناوری در حسابداری افزوده و راهنمایی عملی برای سیاستگذاران، دانشگاهیان و حرفهمندان جهت بهرهبرداری مسئولانه از هوش مصنوعی فراهم میکند.
کلیدواژهها
موضوعات