چکیده
هدف: عوامل اخلاقی و فرهنگی در حوزه حسابرسی؛ به علت خاصیت نامشهود بودن؛ قابلیت رصد شدن را به سادگی ندارند و به این دلیل موجب بروز اطلاعات نامتقارن و خارج شدن شرکت و بازار سرمایه از تعادل بهینه خود میگردد، که این به معنای شکست بازار است. بر این اساس عوامل اخلاقی و فرهنگی بر منافع حسابرسان و ذینفعان شرکت اثرگذارند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عوامل فرهنگی و اخلاق حرفهای حسابرسان بر منافع شرکتها در قالب نظریهی بازیهای پویا است.
روش: پژوهش حاضر از نوع توسعهای است. در پژوهش حاضر از رویکرد نظریه بازیها بهره گرفته شده است. بازیگر اول مدیران و اعضای هیئتمدیره 50 شرکت برتر بازار سرمایه بودند. جامعه دوم اعضای معتمد موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس هستند. از پرسشنامه جهت جمعآوری اطلاعات بهره گرفته شده است.
یافتهها: در این پژوهش از سه رویکرد شبکه عصبی بردارهای پشتیبان، بیزین و پاد انتشار کراسبرگ جهت تکرار بازی و ایجاد تعادل نش بهره گرفته شد. بر اساس نتایج روش پاد انتشار کراسبرگ از دقت بالاتری در مدلسازی رفتار مابین بازیگران برخوردار است. وقوع مخاطره اخلاقی؛ عدم اعمال بازی جمع صفر؛ افزایش قدرت چانهزنی به نفع حسابرسان؛ افزایش هزینههای مانیتورینگ و عدم کامل بودن اطلاعات بر قیمت تأثیر مثبت و بر مقدار فروش شرکت تأثیر منفی داشتند؛ همچنین بر اساس نتایج افزایش قدرت چانهزنی ذیالنفعان شرکت بر قیمت تأثیر منفی و بر فروش تأثیر مثبت داشته است و در نهایت کامل بودن اطلاعات بر هر دو شاخص تأثیر مثبت داشتهاند.
نتیجهگیری: نتایج بیانگر این واقعیت بود که افزایش شاخصهای فرهنگی و اخلاقی بر قیمت تأثیر منفی و بر فروش شرکت تأثیر مثبت دارند. در نتیجه بهبود شاخصهای فرهنگی و اخلاقی موجب افزایش منافع تمامی ذینفعان و بازیگران فعال در بازار سرمایه میگردد.
دانش افزایی: انحراف از شاخصهای فرهنگی و اخلاقی توسط حسابرسان موجب افزایش ناکارایی در شرکت و کاهش سطح منافع ذینفعان میگردد.
موضوعات