چکیده
هدف: در این پژوهش به بررسی کنش انگیزه و فرصت برنامه‌ریزی در فرار مالیاتی شرکتهای دارای محدودیت مالی و همچنین ارائه یک مدل جدید در جهت شناسایی شرکتهای دارای فرار مالیاتی پرداخته می شود.
روش: داده‌ها در این پژوهش از طریق 16 مدل مورد سنجش قرار می‌گیرند. بازه‌ی زمانی 10 ساله تحقیق سال‌های 1388 تا 1398 برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشند. داده‌ها از طریق سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، صورت‌های مالی شرکتها و نرم‌افزار ره‌آورد نوین جمع‌آوری گردیده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و برازش آنها برای 9 فرضیه تحقیق نیز از نرم‌افزار R استفاده شده است.
یافته: در مجموع این تحقیق نشان داد بحران مالی در شرکتها موجب فرار مالیاتی در دوره بعد خواهد شد. همچنین نتایج تحقیق حاکی از آن است که فرصت برنامه‌ریزی مالیاتی در شرکتهایی که دارای بحران مالی می‌باشند وجود ندارد.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد بین محدودیت‌های مالی و فرصت برنامه‌ریزی مالیاتی با فرار مالیاتی شرکتها ارتباط معنی‌داری وجود ندارد؛ بین محدودیت‌های مالی و فرار مالیاتی در شرکتهایی که فرصت برنامه‌ریزی مالیاتی دارند، رابطه‌ی مثبت وجود ندارد؛ در شرکتهایی که دارای بحران مالی هستند و در دوره بعد، فرار مالیاتی بیش‌تری دارند فرصت برنامه‌ریزی مالیاتی بیشتر نمی‌باشد؛ بین محدودیت‌های مالی و فرار مالیاتی شرکتها ارتباط معنی‌داری وجود دارد.
دانش‌افزایی: دانش‌افزایی این نتایج از دو بعد مورد نظر قرار می‌گیرد. در بعد اول توجه به شرایط بحرانی اقتصادی ایجاد شده برای کشور ایران به واسطه تحریم‌های بین‌المللی و نگاه ویژه به درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای غیرنفتی به عنوان درآمد اول کشور در بودجه سال 1400؛ و بعد دوم به مسأله تخصصی در ارتباط با فرار مالیاتی برخی شرکتها اشاره می‌گردد. نتایج این تحقیق به شناسایی شرکتهایی که با دارا بودن محدودیت مالی اقدام به فرار مالیاتی می‌نمایند به ممیزان مالیاتی نیز کمک می‌نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)