چکیده
هدف: هدف این پژوهش، بررسی قصد گزارشگری تقلب با استفاده از متغیرهای تئوری رفتار برنامهریزی شده بسط داده شده و تعهد حرفهای و با در نظر گرفتن نقش تعدیلگری شدت اخلاقی است. بدین منظور، تأثیر عوامل کنترل رفتاری ادراک شده، هنجارهای ذهنی، نگرش در مورد گزارشگری تقلب، تعهد اخلاقی و تعهد حرفهای بر قصد گزارشگری تقلب و اثر تعدیلکنندگی شدت اخلاقی بر این تأثیرها مورد بررسی قرار گرفته است.
روش: این پژوهش، از نوع پژوهشهای پیمایشی است و نمونه آماری پژوهش را 171 نفر از کارکنان حسابداری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس در سال 1397 تشکیل میدهند. به منظور آزمون فرضیهها از مدلسازی معادلات ساختاری به روش کمترین مربعات جزئی استفاده شده است.
یافتهها: نتایج حاصل از آزمون فرضیهها بیانگر این است که متغیرهای کنترل رفتاری ادراک شده، هنجارهای ذهنی، نگرش در مورد گزارشگری تقلب، تعهد اخلاقی و تعهد حرفهای دارای تأثیر مثبتی بر قصد گزارشگری تقلب هستند و شدت اخلاقی تأثیر متغیرهای هنجارهای ذهنی و تعهد حرفهای بر قصد گزارشگری تقلب را تعدیل میکند.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش بیانگر این است که تئوری رفتار برنامهریزی شده بسط داده شده چارچوب تئوریکی مختصری برای پیشبینی قصد گزارشگری تقلب فراهم میآورد.
دانش افزایی: پرداختن به این موضوع میتواند پیامدهای قابل توجهی را در تقویت نظام کنترل داخلی شرکتها، افزایش پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی حسابداران و ارتقای موقعیت حرفه حسابداری در جامعه در بر داشته باشد.